İnşaat sektöründe, özellikle endüstriyel sektörde kullanılan sistemlerden ya da ihtiyaç duyulan sistemlerden bir tanesini, çelik baca anlayışının meydana getirdiği bilinmektedir. Çelik baca, endüstriyel baca sistemleri olarak da tanımlanmıştır. Üretim tesislerinin koşullarına ve ihtiyaçlarına göre tasarlanmış yapıtlar, eserler ya da çelik sistemler, konstrüksiyonlar anlamına gelmektedir. Bu tip yapıların doğal hareketlere karşı direncini arttırmak ya da bir doğal harekette gördüğü deformasyonu ortadan kaldırmak amacıyla yapılan çalışmalar, çelik baca güçlendirme çalışmaları olarak tanımlanmıştır.
Çelik Baca Nedir?
Güçlendirme çalışmaları hakkında bilgi vermeden önce, çelik baca kavramı hakkında kısa bir açıklama yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur. Çelik baca, endüstriyel baca sistemleri olarak tanımlanmıştır. Sanayi sektörlerinde ihtiyaç duyulan koşullara ve ihtiyaçlara göre belirlenir. Tasarlanan ve imal edilen sistemler anlamına gelmektedir. Bina ve tesislerde görmüş olduğunuz standart klasik baca anlayışının yerine, endüstriyel bacalar kavramı gündeme gelmiştir. Burada ilgili testler, üretilen mal veya malzemelerde ürünün ortaya çıkarmış olduğu, imalat esnasında, ürün üretilmesi kapsamında ortaya çıkarılmış olan sıcaklığın ve gaz çıkışının belirlenmesi ve tesisin bulunduğu alanın coğrafi koşullarının esas alınarak planlanması sonucunda, imal edilen yakıtlar anlamına gelmektedir. Elbette bu yapıtların imal edilme aşamasında, fiziki özellikler ve dış etkenlerde büyük bir özen ile dikkate alınmalıdır. Oldukça önemli bir husustur. Analiz çalışmalarının yapılması, etkisi üzerinde çalışmaların yapılması, yüksek imal edilecek endüstriyel bacalarda, çelik bacalarda, bacalara etki edecek rüzgar yüklerinin hesaplanması ve iş güvenliğinin hesaplanması gibi kriterlerin göz önüne alınması, mutlaka gündeme gelecektir. Ayrıca bu tip yapılarda kullanılacak malzemenin, korozyona karşı dayanıklılık testleri yapılmalı, yüksek ısıya karşı dayanıklılık gösterip göstermediği incelenmelidir. Üretim montajında ise, belirli standartların dışına çıkılmamasına büyük özen gösterilmesi gerekecektir.
Çelik Baca Güçlendirmesi Nasıl Yapılır?
Bu komple bir proje ya da bir inceleme veya bilimsel bir çalışma olarak düşünülmelidir. Önce güçlendirme çalışması yapılacak, yapı dikkatli bir şekilde analiz edilmelidir. Hangi malzemeler kullanılmıştır? Ne amaçla imal edilmiştir? Görevi nedir? Dış etkenlere karşı alınması gereken tedbirler nelerdir? Projesi nedir? Revizyon yapılmış mıdır? Gibi tüm soruların karşılığı, yapının anlarız çalışmasında ortaya çıkarılacaktır. Mevcut durumu hakkında bir teşhis konulacaktır. Teşhis ifadesinin içerisinde ise, elbette önce projeden başlanacak analiz çalışmalarında elde edilen veriler ortaya konulacak, mevcut durum gözlenecek, proje ile karşılaştırılıp, dış etkenler göz önüne alınacak ve mevcut yapıda meydana gelen hasar ortaya çıkarıldıktan sonra, yapılması gereken işlemler belirlenecektir. Keşif çalışması geçildikten sonra, onarım ve güçlendirme stratejisi belirlenecektir. Hangi yöntemler uygulanacak? Hangi malzemeler kullanılacak? Onarım, bakım çalışması ya da güçlendirme çalışması yapıldıktan sonra, bu etkenlere karşı nasıl direnç gösterecek? Gibi tüm stratejiler, onarım ve güçlendirme stratejileri belirlenecektir. Bu aşamada gerekli değerlendirme yapıldıktan sonra, teknik malzemelerin seçimi ve tarifi gerçekleştirilecektir. Kullanılacak malzemeler neler olmalıdır? Malzemeler neden tercih edilmelidir? Standartları sağlamakta mıdır? Bu malzemeler hangileridir? Olay mahalline ya da onarım ve güçlendirme alanına nasıl getirilecektir? Hangi iş gücü ve hangi teknolojik ekipmanlar ile montajı yapılacaktır? Gibi tüm işlemler bu bölümde tanımlanacak, tek tek belirlenecek ve uygulama aşamasına yani son aşamaya geçilecektir. Uygulama aşamasında en önemli kriter, analiz çalışmasında, teşhis işlemlerinde, onarım ve güçlendirme stratejisinde teknik malzemelerin seçimi ve tarihinde belirlenmiş malzemelerin doğru bir şekilde, mevcut projeye tatbik edilmesidir. Doğru uygulama teknikleri ile olması gerektiği ve ihtiyaçlara cevap verebilecek şekilde uygulama işlemleri gerçekleştirilecektir. Uygulama safhasında mutlaka gerekli teknik personel görevlendirmesi ile birlikte, gerekli teknolojik ekipmanlar kullanılıp, olması gerektiği gibi güçlendirme ve onarım çalışması sona erecektir.
Çelik Baca Güçlendirme Kontrolleri
Çelik baca güçlendirme çalışmalarında, bütün faaliyetler tamamlandıktan sonra, yapının ya da çelik bacanın onarım ve güçlendirme çalışmaları bittikten, uygulamada sona erdikten sonra, kontrol mekanizması devreye girecektir. Kontrol mekanizması yapılan tüm işlemleri baştan sona tarayacak, uygulama ile birlikte ortaya çıkan mevcut yapı değerlendirilecek, gerekirse teknolojik imkanlar ya da jeofizik mühendisliği dalında kullanılan sistemler tercih edilmek sureti ile doğru uygulamanın, direnç ya da mukavemet gösterecek şekilde yapılıp yapılmadığı kontrol edilecektir. Planlanan işlemler gerçeği dönüştürülmüş müdür? Planlanan işlemler amacına uygun mudur? Planlanan şekilde çelik baca çalışmakta mıdır? Gibi tüm soruların karşılığı, kontrollerde gerekli teçhizatlar ve teknik personeller tarafından ortaya çıkarılacak ve nihai sonuç alınacaktır.